Odwiedź nas również na:
2022-02-03
Więzadło krzyżowe przednie (ang. anterior cruciate ligament – ACL) jest jednym z najważniejszych więzadeł stawu kolanowego. Odpowiada za jego stabilizację, głównie w kierunku przednim, ale także przy ruchach rotacyjnych podudzia względem kości udowej. Uszkodzenie więzadła krzyżowego przedniego jest jedną z najczęstszych kontuzji sportowych i wymaga wysokospecjalistycznego leczenia ortopedycznego.
Więzadło krzyżowe przednie ulega uszkodzeniu najczęściej przy skręceniu kolana, kiedy stopa i podudzie są zablokowane na ziemi, a kość udowa z resztą ciała rotuje się. Zdarza się to szczególnie często podczas uprawiania sportów kontaktowych (np. piłka nożna, piłka ręczna) lub jazdy na nartach. Podczas urazu skrętnego bardzo często dochodzi także do uszkodzenia innych więzadeł lub łąkotek. Statystycznie częściej uszkodzenia więzadła krzyżowego przedniego występują u kobiet.
Przy uszkodzeniu więzadła krzyżowego przedniego często słyszalny lub wyczuwalny przez pacjenta jest charakterystyczny “trzask”. Jednymi z pierwszych objawów są ból i obrzęk kolana. Dochodzi także do ograniczenia zgięcia i wyprostu lub całkowitego zablokowania ruchomości stawu (tzw. blok kolana). Pacjent może odczuwać niestabilność (często opisywaną jako “uciekanie kolana”) podczas próby obciążania.
Pacjent po urazie skrętnym kolana powinien bezwzględnie zgłosić się do ortopedy. Po zebraniu dokładnego wywiadu i badaniu fizykalnym pacjenta lekarz zleca odpowiednie badania obrazowe. Zwykle zalecane jest badanie RTG celem wykluczenia ewentualnych złamań, a następnie wykonanie rezonansu magnetycznego, umożliwiające dokładną ocenę ACL oraz pozostałych więzadeł stawu kolanowego, jak również łąkotek i chrząstki.
Po potwierdzeniu uszkodzenia więzadła krzyżowego przedniego lekarz wspólnie z pacjentem podejmują decyzję o dalszym leczeniu – zachowawczym lub operacyjnym. Decyzja ta uzależniona jest od stopnia uszkodzenia więzadła krzyżowego przedniego, innych uszkodzeń w stawie, objawów niestabilności, a także od stylu życia i aktywności sportowych oraz oczekiwań pacjenta.
Uszkodzenia II i III stopnia z towarzyszącymi objawami niestabilności kolana są wskazaniami do leczenia operacyjnego polegającego na rekonstrukcji zerwanego więzadła i innych uszkodzeń, jeśli takie przy urazie wystąpiły. Zabieg przeprowadza się metodą artroskopową, czyli za pomocą kamery i narzędzi wprowadzanych przez kilka punktowych nacięć w skórze. Przeszczep, za pomocą którego rekonstruuje się więzadło zazwyczaj wykonywany jest z użyciem tkanek własnych pacjenta (ścięgien mięśni zginaczy kolana, ścięgna mięśnia czworogłowego uda lub więzadła rzepki). Możliwe jest także wykonanie rekonstrukcji z użyciem materiału z banku tkanek lub przeszczepu sztucznego. Przeszczep mocowany jest w kolanie za pomocą tytanowych guzików (EndoButton) lub śrub.
Postępowanie rehabilitacyjne jest podobne w przypadku leczenia zachowawczego, jak i operacyjnego. Początkowo celem rehabilitacji jest zmniejszenie bólu i obrzęku stawu kolanowego. Następnie stosowane są ćwiczenia, które mają na celu przywrócenie pełnej ruchomości w stawie, odbudowanie mięśni i poprawę stabilności stawu. W okresie rehabilitacji należy szczególnie uważać na ruchy skrętne kolana, gdyż nie w pełni zregenerowane więzadło może ulec ponownemu uszkodzeniu. Powrót do pełnej aktywności sprzed urazu powinien następować stopniowo i zwykle trwa minimum 6 miesięcy.
Więcej informacji dotyczących leczenia więzadła krzyżowego przedniego ACL dostępnych jest na podstronie specjalizacji Ortopedia.
Bądź na bieżąco
