Odwiedź nas również na:
2021-04-23
Co to jest koksartroza i jakie są jej przyczyny?Termin koksartroza oznacza zwyrodnienie stawu biodrowego. Wbrew pozorom schorzenie to nie dotyczy jedynie ludzi w starszym wieku – coraz częściej na koksartrozę cierpią ludzie młodzi. Zwyrodnienie stawu biodrowego może być związane z predyspozycjami genetycznymi, prowadzonym trybem życia, chorobami towarzyszącymi lub z naturalnym procesem starzenia się organizmu. Rozwojowi koksartrozy sprzyjają: siedzący tryb życia, nadwaga, przebyte urazy, wady wrodzone oraz różnego rodzaju zaburzenia hormonalne i metaboliczne. Przyczyną rozwoju choroby jest ścieranie się chrząstki pokrywającej powierzchnie stawowe. W wyniku tego procesu dochodzi do odsłonięcia kości, które zaczynają o siebie trzeć – w efekcie prowadzi to do rozwoju zmian zwyrodnieniowych i procesu zapalnego.
Objawy koksartrozy to między innymi:
Zwyrodnienie stawu biodrowego dotyczy zwykle jednego stawu (koksartroza prawo- lub koksartroza lewostronna). Chory stara się wówczas nie obciążać zajętego chorobą biodra. Staje się to widoczne w sposobie chodzenia – pacjent stara się nie obciążać strony objętej zwyrodnieniem i ewentualnie kompensować to wykonując ruchy tułowia. Z czasem takie postępowanie może prowadzić do zaniku mięśni uda i pośladka po stronie koksartrozy.
Rzadko występuje obustronna koksartroza biodra, która jest wyjątkowo uciążliwa dla pacjenta. Osoba z koksartrozą stara się przenosić wówczas ciężar ciała na zewnętrzne powierzchnie stóp, aby odciążyć stawy biodrowe. Zwiększa to niestabilność jej chodu i może prowadzić do groźnych upadków.
Diagnostyką koksartrozy zajmuje się lekarz ortopeda. Oprócz badania przedmiotowego wykonywane jest zdjęcie RTG w co najmniej dwóch projekcjach – zwykle są to projekcje przednio-tylna (AP) i osiowe. Niekiedy lekarz może zdecydować, że wskazane jest wykonanie dodatkowo innych badań obrazowych, takich jak np. tomografia komputerowa czy rezonans magnetyczny.
Szczególnie istotnym środkiem w walce z koksartrozą jest leczenie zachowawcze. Wyleczenie koksartrozy jest niemożliwe – wszystkie stosowane w leczeniu tej choroby zabiegi mają charakter objawowy i nakierowane są na to, aby zmniejszyć lub wyeliminować odczuwane przez pacjenta dolegliwości.
Leczenie zachowawcze początkowo obejmuje stosowanie leków o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym oraz wdrożenie odpowiedniej rehabilitacji. Chorzy na koksartrozę powinni również unikać aktywności obciążających staw biodrowy, np. biegania. Jeśli postępowanie to nie przynosi oczekiwanych rezultatów zastosować można dostawowe iniekcje leków pod kontrolą USG. W tej technice bezpośrednio do zajętego procesem zwyrodnieniowym stawu można podać m.in., preparaty na bazie kwasu hialuronowego czy osocze bogatopłytkowe. Dodatkowo chory może skorzystać na codziennym stosowaniu laski lub balkonika. Ich użycie pomaga odciążyć staw i tym samym zmniejsza odczuwane dolegliwości.
Rehabilitacja jest bardzo ważnym elementem leczenia zachowawczego koksartrozy. Jej głównym celem jest zmniejszenie do minimum dolegliwości odczuwanych przez pacjenta. Należy jednak pamiętać, że procesy degeneracyjne zachodzące w stawie są nieodwracalne i postępujące, więc rehabilitacja nie spowoduje wyleczenia koksartrozy. Jest natomiast bardzo pomocna w ograniczaniu postępu choroby i umożliwia odroczenie operacji.
Rehabilitacja prowadzona powinna być pod okiem fizjoterapeuty. W zależności od nasilenia objawów koksartrozy i indywidualnych predyspozycji pacjenta dobierze on odpowiedni zakres ćwiczeń czynnych oraz biernych. Tylko wtedy możliwe jest bezpieczne likwidowanie dolegliwości ,które wywołuje koksartroza. Fizjoterapia może zostać rozszerzona o kinezyterapię, terapię manualną oraz fizykoterapię. Dodatkowo stosowane mogą być różnego rodzaju zabiegi rehabilitacyjne, takie jak masaże, pole magnetyczne, zabiegi laserowe, termo- i krioterapia, elektroterapia czy terapia z użyciem ultradźwięków.
Należy również zaznaczyć, że jeżeli leczenie zachowawcze nie jest skuteczne i podjęta została decyzja o leczeniu operacyjnym to rehabilitacja powinna być kontynuowana w okresie poprzedzającym operację oraz po niej. W razie potrzeby ćwiczenia zostaną odpowiednio zmodyfikowane w tych okresach przez fizjoterapeutę.
Jeżeli leczenie zachowawcze nie przynosi rezultatów wskazane jest leczenie operacyjne. Złotym standardem jest w tym przypadku endoprotezoplastyka stawu biodrowego, czyli zastąpienie elementów stawu objętego procesem zwyrodnieniowym sztuczną protezą. Operacja ta zwykle przynosi chorym trwałe rezultaty w postaci całkowitego zniesienia dolegliwości bólowych w stawie. Bardzo ważnym elementem powrotu do sprawności po operacji jest rehabilitacja pod okiem fizjoterapeuty.
Więcej informacji dotyczących leczenia zwyrodnień stawów w CMGamma dostępnych jest na podstronie specjalizacji ortopedia.
Bądź na bieżąco
